ظهر سه‌شنبه چهارم آبان ماه، افرادی که به پمپ‌بنزین‌های کشور مراجعه کردند با دست خالی برگشتند. پمپ‌بنزین‌ها از کار افتاده بود و آن گونه که ساعاتی بعد مشخص شد، حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت دلیل این اختلال بود.
حمله‌ای که ابعاد وسیعی داشت و حتی عرضه بنزین به قیمت آزاد را نیز دچار چالش کرد. البته با اعزام کارشناسان فنی به سراسر کشور، عصر سه شنبه، عرضه بنزین با قیمت آزاد در برخی جایگاه‌های سوخت آغاز شد.
در کمتر از ۱۲ ساعت نیز راهکاری برای اتصال دوباره پمپ‌بنزین‌ها به سامانه هوشمند سوخت از سوی کارشناسان صنعت نفت مطرح شد که با موفق بودن آن، اتصال به سامانه هوشمند سوخت نیز در دستور کار قرار گرفت.
افزایش تعداد جایگاه‌های سوختی که به مدار بازگشتند، باعث شد تا شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی لیستی از این جایگاه‌ها را منتشر کند تا افرادی که نیاز فوری به بنزین دارند، با مراجعه به آنها، سوخت مورد نیاز خود را دریافت کنند.
نکته مهم آن بود که در حالی که عرضه بنزین به طور کامل متوقف شده بود اما از آنجا که جایگاه‌های سی.ان.جی به سامانه هوشمند متصل نیستند، اختلالی در عرضه این سوخت به وجود نیامد و حتی مصرف سی.ان.جی در کشور تا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد.
تایید حمله سایبری در ماجرای بنزین
اگرچه در ساعات ابتدایی اعلام شده بود که حمله سایبری در کار نیست اما به مرور این احتمال قوت گرفت.
مرکز ملی فضای مجازی با انتشار اطلاعیه‌ای حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت کشور را تایید کرد.
با این تایید، علاوه بر آنکه کارشناسان فنی به دنبال راه‌اندازی مجدد پمپ‌بنزین‌ها و سامانه هوشمند سوخت برآمدند اما وظیفه دیگری نیز که جلوگیری از حمله دوباره بود در دستور کار قرار گرفت تا از اتفاق مشابه جلوگیری شود.
شایعه افزایش قیمت بنزین در فضای مجازی
اختلال در سامانه هوشمند سوخت اگرچه به دلیل حمله سایبری روی داده بود اما باعث شد تا شایعه افزایش قیمت بنزین نیز تقویت شود.
در فضای مجازی این شایعه به سرعت منتشر شد اما وزیر نفت بلافاصله آن را تکذیب کرد و گفت که سهمیه‌های بنزین دست نخورده در کارت‌های سوخت باقی است و افزایش قیمت بنزین صحت ندارد.
با وجود این شایعه اما خبری از تجمع مردم در جایگاه‌های سوخت نبود و در تمام هشت روزی که اتصال کامل سامانه هوشمند سوخت زمان برد، آشوب و درگیری مشاهده نشد.
این موضوع که البته با اطلاع‌رسانی دقیق و به موقع از سوی وزارت نفت انجام شد، با همدلی مردم به اوج رسید و پذیرش به موقع واقعیت از سوی وزارت نفت، همراه با اطلاع‌رسانی دقیق و همچنین عذرخواهی به موقع در کنار تلاش برای تخصیص سهمیه بنزین جبرانی باعث شد تا آرامش در کشور حفظ شود.
در ادامه نیز حضور سرزده رئیس جمهوری در برخی پمپ‌بنزین‌ها و همچنین وزارت نفت از عزم جدی دولت برای کنترل فتنه بنزین خبر داد.
عذرخواهی در کنار جبران
با وجود معطلی چند ساعته مردم و عدم دسترسی به بنزین در روز چهارم آبان اما آرامش و نظم باعث شد تا وزیر نفت در ساعات پایانی از مردم عزیز که حوصله به خرج دادند و با وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی همکاری کردند، قدردانی کند.
وزیر نفت همچنین با عذرخواهی از مردم بابت اختلال پیش آمده در سامانه هوشمند سوخت، گفت: در ساعات اولیه همکاران و نیروهای صنعت نفت در تمامی جایگاه های سراسر کشور فعال شدند و جایگاه به جایگاه رفتند و با تغییر کد در سیستم کارت هوشمند، آن را به حالت دستی درآوردند تا مردم بتوانند به سوخت دسترسی داشته باشند.
جواد اوجی همچنین از اختصاص سهمیه بنزین جبرانی خبر داد و تاکید کرد: این سهمیه در کارت‌های سوخت شارژ خواهد شد.
احیای سامانه هوشمند سوخت
با پیگیری‌های مجموعه وزارت نفت، سرانجام کل جایگاه‌های عرضه سوخت در سراسر کشور از سه‌شنبه (۱۱ آبان) به سامانه هوشمند سوخت متصل شدند و امکان عرضه بنزین و نفت‌گاز سهمیه‌ای در همه جایگاه‌های کشور فراهم شد.
این در شرایطی بود که با توجه به قطع ارتباط سیستم ارتباطی جایگاه‌های عرضه سوخت با سامانه دیسپچینگ مرکزی، نیاز بود در این عملیات چند روزه به صورت تک به تک به همه جایگاه‌ها مراجعه و به‌منظور اتصال ارتباط نازل‌ها با دفتر جایگاه و پس از آن ارتباط دفتر جایگاه با ستاد شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی نرم‌افزار در جایگاه‌ها نصب می‌شد که این کار نیازمند مراجعه گروه‌های مختلف عملیاتی به‌صورت تک به تک به جایگاه‌های عرضه بود.
این اقدام در حالی انجام شد که سوخت‌رسانی در کشور حین اجرای این عملیات متوقف نشد و حدود ۴۵۰ گروه عملیاتی با کار شبانه‌روزی و همکاری گروهی و بی‌وقفه در شیفت‌های مختلف کاری، این عملیات را در ۳۷ منطقه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در سراسر کشور انجام دادند.
در این عملیات ۴۰ هزار نفر از کارکنان و مالکان جایگاه‌ها به طور مستقیم درگیر بودند.
