آن روی سکه کشت های نایلونی
رها سازی پلاستیک در زمین های کشاورزی مربوط به کشت های نایلونی که طی سال های اخیر رواج پیدا کرده با مخاطرات جدی برای محیط زیست، آب، خاک و هوا همراه است.
افزایش تولید و صرفه جویی در مصرف آب را می توان با روش های دیگری نیز همچون استفاده از سیستم های نوین آبیاری و ایجاد گلخانه دنبال و پیگیری کرد اما باید توجه داشت رهاسازی پلاستیک در کشت نایلونی صدمات جبران ناپذیری به آب و خاک وارد می سازد.
اجاره ای بودن زمین های کشاورزی، زمان بر و هزینه بر بودن جمع آوری پلاستیک موجب شده تا در کشت های نایلونی معمولا پلاستیک های استفاده شده در دل خاک باقی بمانند و اقدامی برای جمع آوری آنها صورت نگیرد.
با توجه به مخاطرات زیست محیطی این نوع کشت، کارگروه پسماند قزوین سال گذشته ممنوعیت این کشت را به تصویب رساند اما با این وجود هنوز شاهد استفاده از پلاستیک در کشت بعضی محصولات کشاورزی استان هستیم.**استفاده از پلاستیک در ۴۸۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی قزوین
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: در سال زراعی جاری حدود ۱۱ هزار و ۶۰۰ هکتار از اراضی استان به کشت سبزیجات شامل هشت هزار و ۱۷۰ هکتار سبزی و صیفی جات و سه هزار و ۵۲۶ هکتار محصولات جالیزی اختصاص پیدا کرد که از این رقم برای کشت در سطح چهار هزار و ۸۰۰ هکتار زمین از پلاستیک استفاده شده است.
فرزاد خوش اخلاق به مزایای استفاده از پلاستیک در کشت سبزی و صیفی جات و محصولات جالیزی اشاره کرد و افزود: پلاستیک مانع تبخیر آب شده و در واقع به صرفه جویی در مصرف آب منجر می شود و محیط ریشه را گرم تر می کند در نتیجه در سطح خاک جوانه سازی بیشتری صورت می گیرد که موجب تولید بیشتر محصول و عملکرد بالای آن خواهد شد.
وی با بیان اینکه استفاده از پلاستیک حین کشت موجب زودتر رسیدن محصول و برداشت آن می شود، اظهار داشت: همین موضوع موجب شده تا کشاورزان در چینش اول محصول خود را زودتر روانه بازار و با قیمت خوبی عرضه کرده و درآمد قابل توجهی را نصیب خود کنند.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین همچنین گفت: کارکرد دیگر پلاستیک در کشت سبزی و صیفی جات و محصولات جالیزی کمک به حذف علف های زاید و هرز است.
وی اظهار داشت: این پلاستیک ها همچنین نقش عایق را بازی می کنند و اگر هوا سرد باشد در مقابل آن از گیاه محافظت می کنند.
خوش اخلاق همچنین به استفاده از پلاستیک در کشت سبزی و صیفی جات و محصولات جالیزی اشاره کرد و گفت: اگر نسبت به جمع آوری پلاستیک پس از پایان برداشت اقدام نشود شاهد آلودگی زیست محیطی در سطح اراضی خواهیم بود.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین با بیان اینکه تجزیه پلاستیک در خاک به صدها سال زمان نیازمند است ، افزود: باقی ماندن پلاستیک در خاک همچنین برخی اوقات مانع فعالیت ادوات و ماشین آلات کشاورزی می شود.
وی اظهار داشت: رهاسازی پلاستیک در زمین های کشاورزی مانع شخم زنی مناسب در کشت دوره بعد شده و اگر روش کشت بعد غرقابی باشد مشکلات زیادی را نیز به وجود می آورد.
** معضل رهاسازی پلاستیک در اراضی اجاره ای
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین با بیان اینکه معضل رهاسازی پلاستیک بیشتر در اراضی اجاره ای به چشم می خورد، اظهار داشت: جمع آوری پلاستیک هایی که برای کشت محصول از آنها استفاده شده مستلزم وقت و هزینه است به همین خاطر معمولا در زمین های کشاورزی که اجاره شده اند شاهد رها سازی پلاستیک و عدم جمع آوری آنها هستیم.
وی اظهار داشت: می توان با انعقاد قرارداد، بهره بردارانی که به عنوان مستاجر زمین کشاورزی را از موجر دریافت می کنند را ملزم ساخت تا در صورت استفاده از پلاستیک در کشت محصول، در پایان برداشت و هنگام تحویل زمین آنها را جمع آوری کنند.
خوش اخلاق در ادامه با اشاره به خرید یک دستگاه پلاستیک جمع کن توسط سازمان جهاد کشاورزی، اظهار داشت: این دستگاه را حدود ۳ سال قبل خریداری کرده و در اختیار بهره برداران بخش کشاورزی در شهرستان بویین زهرا قرار دادیم.
وی اظهار داشت: طریقه استفاده از این دستگاه را نیز که روزانه قادر به برداشت و جمع آوری پلاستیک از سطح ۱۰ هکتار زمین است را به کشاورزان بویین زهرایی آموزش داده ایم.
این مسئول گفت: با این وجود با توجه به قیمت بالای این دستگاه و اینکه مشابه داخلی ندارد موجب شده تا این دستگاه و فناوری مربوط به آن که برای جمع آوری پلاستیک در اراضی کشاورزی استفاده می شود در اختیار همه کشاورزان استان قرار نگیرد.
** کشت نامناسب نایلونی از مخاطرات جدید محیط زیست
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین گفت: کشت نامناسب نایلونی را باید از مخاطرات جدید زیست محیطی دانست چرا که در این روش پلاستیک های به کار رفته در حین کشت جمع آوری نشده و در خاک مدفون باقی می مانند.
حسن پسندیده با بیان اینکه در دهه های اخیر استفاده از پلاستیک به طرز چشم گیری در دنیا افزایش پیدا کرده است و این موضوع به حوزه کشت محصولات کشاورزی نیز ورود پیدا کرده است، افزود: مصرف بیش از اندازه پلاستیک و رهاسازی آن در محیط از چالش های مهم زیست محیطی در دنیا به شمار می رود.
این مسئول گفت: بهره گیری از پلاستیک برای کشت محصولات کشاورزی در نواحی گرم وخشک هرچند در صرفه جویی آب کمک می کند اما در اصل قاتل خاموش محیط زیست محسوب می شود زیرا پلاستیک در خاک باقی می ماند، به شکل عایق عمل می کند و مانع تنفس طبیعی خاک خواهد شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست قزوین گفت: برای تجزیه پلاستیک های باقی مانده در خاک بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال زمان نیاز است و به دلیل شیمیایی بودن این مواد اثرات نامطلوبی را بر گیاهان و جانوران در پی دارد و حتی گاهی اوقات منجر به سمی شدن خاک می شود.
پسندیده گفت: علاوه بر آلودگی های آب و خاک و تاثیر منفی که رهاسازی پلاستیک بر کیفیت این ۲ باقی می گذارد باید به آلودگی هوا نیز اشاره کنیم چرا که مشتقات نفتی پلاستیک جذب خاک شده و در هنگام وزش باد آنها را تبدیل به ریزگرد می کند.
**۷۳۰۰ هکتار از زمین های کشاورزی قزوین گرفتار معضل پلاستیک
مدیرکل حفاظت محیط زیست قزوین همچنین گفت: براساس بررسی های به عمل آمده در هفت هزار و ۳۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی استان از کشت نایلونی استفاده می شود که در بسیاری اوقات شاهد برداشت و جمع آوری پلاستیک های به کارگیری شده در آنها نیستیم.
پسندیده اظهار داشت: با پیگیری های اداره کل محیط زیست قزوین تلاش های زیادی برای جلوگیری از مخاطرات زیست محیطی ناشی از استفاده نامناسب از پلاستیک داشته ایم که یکی از آنها در زمینه کشت های نایلونی بوده است.
وی همچنین گفت: بر اساس بررسی های به عمل آمده دستگاه فعلی جمع آوری پلاستیک از اراضی کشاورزی از راندمان مناسبی برخوردار نیست و عملا کارایی لازم را ندارد.
**ممنوعیت کشت نایلونی در اراضی کشاورزی استان قزوین
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین گفت: در سال گذشته ممنوعیت استفاده از کشت نایلونی در استان در کارگروه پسماند مورد بحث و رسیدگی قرار گرفت و این موضع مصوب شد تا این مساله با همکاری سازمان جهاد کشاورزی و از طریق اعتبارات این سازمان در قالب بسته های تشویقی مورد اجرا قرار بگیرد.
این مسئول گفت: همچنین مقرر شد با توجه به اهمیت این موضوع از طریق فرمانداری ها اطلاع رسانی لازم در این خصوص انجام شود.
پسندیده در ادامه گفت: با توجه به معضلات استفاده از پلاستیک در کشت محصولات کشاورزی ضرروی است با همکاری دستگاه های ذیربط با استفاده کنندگان از این نوع کشت برخورد قانونی لازم صورت بگیرد و در کنار آن الگوی کشت جدید متناسب با شرایط اقلیمی اجرا شده و از توسعه کشت گلخانه ای نیز حمایت های لازم به عمل آورده شود.
