بهبود وضعیت خرده‌فروشی‌ها در دی ماه
معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران هر ماه گزارش طرح شاخص مدیران خرید(PMI) که «شامخ» نامیده می‌شود را منتشر می‌کند که بر اساس جدیدترین گزارش،شاخص مدیران خرید (PMI) خرده‌فروشی در دی ۱۳۹۹، عدد ۵۴ را نشان می‌دهد که این عدد نسبت به آذر ماه ۱۳۹۹ که برابرا با ۴۵.۱۲ بود، افزایش را نشان داده و خبر از بهبود وضعیت بخش خرده فروشی می‌دهد.
همچنین شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش و یا فرایند کار در دی ماه معدل ۵۷ بوده که بیشترین میزان شاخص‌ها در بین پنج مولفه اصلی شامخ بوده است.
شاخص میزان استخدام و به کارگیری نیروی انسانی نسبت به ماه قبل بیشترین تغییر را داشته و با کاهش۴۴.۶۵ درصدی به عدد ۲۷ نزول یافته است.
شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز نیز با افزایش ۱۲.۹۲ درصدی منجر به افزایش عدد شاخص قیمت محصولات تولید شده به میزان ۱۵.۱۵ درصدی نسبت به ماه قبل شده است.
گفتنی است که با توجه به دشواری‌های بررسی تمام خرده‌فروشی، در این گزارش بر خرده‌فروشی‌های زیرمجموعه اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای تمرکز شده است.
تورم عامل بهبود شاخص خرده فروشی!
به طور کلی طبق اظهارات فروشگاه‌های زنجیره ای سراسر کشور، رقم شاخص بخش خرده فروشی در دی ماه ۱۳۹۹ به عدد ۵۷ رسیده که نسبت به رقم شاخص آذر ماه معادل ۱۹.۶۸ درصد افزایش یافته است. با توجه به عدد به دست آمده در نگاه اول اینگونه به نظر می رسد که وضع خرده فروشی در کشور رو به بهبود بوده و چون عدد بدست آمده بالاتر از ۵۰ است، لذا این واحدها در وضعیت رونق به سر می‌برند.
اما تحلیل اتاق اصناف ایران این است این افزایش، لزوماً به معنای بهبود اوضاع این بخش نبوده است. به عنوان مثال شاخص میزان فروش کالا و خدمات نسبت به ماه قبل ۹.۳۳ درصد افزایش یافته، در صورتی که میزان سفارش جدید مشتریان به میزان ۱۳.۴۴ درصد کاهش یافته است؛ بنابراین می توان اینگونه نتیجه گرفت که این افزایش ممکن است ناشی از افزایش ۱.۴ واحد درصدی نرخ تورم در دی ماه نسبت به آذر ماه ۱۳۹۹ باشد.
طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه ای گروه عمده ”خوراکی ها و آشامیدنی ها و دخانیات” با افزایش ۲ واحد درصدی به ۵۹.۹ درصد و گروه کالاهای ” غیر خوراکی و خدمات” با افزایش ۱.۲ واحد درصدی به ۳۹.۹ درصد رسیده است. همین عامل سبب شده تا رقم شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز ۱۲.۹۲ درصد افزایش یافته و به تبع آن شاخص قیمت محصولات تولید شده نیز به میزان ۱۵.۱۵ درصد افزایش یابد.
شامخ چیست؟
شاخص مدیران خرید (شامخ)، شاخصی است که به صورت ماهانه، اطلاعات مورد نیاز فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و همچنین برنامه‌ریزان کشور در مورد وضعیت رونق و رکود را بیان می‌کند. در واقع شامخ (PMI) مقیاسی است که مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران، از طریق دریافت پاسخ بنگاه‌های نمونه در صنایع مختلف به سوالات مشخص استخراج می‌کند.
این شاخص از طریق جمع‌آوری اطلاعات از مدیران مهم‌ترین بنگاه‌های اقتصادی (دارای بیشترین ارزش افزوده، میزان تولید و نیروی انسانی)، تهیه شده و بر اساس آن اطلاعات واقعی (و نه حدس یا نظر شخصی)، در مورد وضعیت متغیرهای مهمی از قبیل «مقدار تولید»، «سفارشات جدید»، «سرعت انجام و تحویل سفارش»، «موجودی مواد اولیه» و «میزان استخدام شرکت» در ماه مورد نظر، نسبت به ماه قبل (بیشتر، کمتر یا مانند) دریافت می‌شود. موسسات جهانی معتبر نیز این شاخص را با همکاری بیش از ۴۰ کشور دنیا به صورت ماهانه محاسبه و منتشر می‌کنند.
